Het proces van persoonlijke en sociale ontwikkeling is direct verbonden met en onderling afhankelijk van de geleidelijke toename van zelfbeschikking en autonomie. Het is door het hebben van zelfbeschikking en mogelijkheden om autonoom te handelen dat persoonlijke en sociale ontwikkeling in de praktijk wordt getest en bevestigd. Zonder zelfbeschikking en autonomie zul je nooit in staat zijn om “je vleugels uit te proberen en te gaan vliegen”.
Om verschillende redenen hebben jongeren vaak beperkte toegang tot hun rechten. Het is daarom een cruciale taak voor jeugdwerk om jongeren bewust te maken van hun rechten en deze te kunnen uitoefenen. Dit zal tegelijkertijd duidelijk maken dat jongeren volwaardige (niet “te worden” of geconditioneerde) burgers zijn die moeten worden gerespecteerd om wie ze zijn en die geen schulden hebben bij de samenleving voor aangeboden diensten.